Cognomen

Cognomen (latinsky dosl. spolujméno, pl. cognomina) tvořilo třetí část římského jména (viz nomen). Původně cognomina charakterizovala svého nositele podle určitého typického znaku (srov. cicero hrášek), později se však dědila v rámci rodu (gens); cognomen obvykle přejímal nejstarší syn. Protože cognomen sloužilo především pro rozlišení jednotlivých osob, můžeme je považovat za jakéhosi předchůdce našeho příjmení, které se ovšem v Evropě objevilo až během 18. století.

Propuštění otroci přibírali jako cognomen své dosavadní jméno, praenomen a nomen gentile však dostávali od svého pána.

Od cognomen se odlišuje agnomen, tedy jméno přídavné, které označovalo svého nositele na základě jeho (vojenských) úspěchů (např. Africanus, Germanicus).

Seznam římských cognomin

Tento seznam obsahuje známá římská cognomina.

A

AberciusAbitoAcaciusAcaunusAchaicusAcilianusAdauctusAdepphiusAdjutorAdranosAdventusAeacusAebutusAemilianusAferAgaptusAgatopusAgelastusAgorixAgricolaAgrippaAgustalisAhalaAhenobarbusAlbanusAlbiniusAlbinusAlethiusAllectusAloysiusAluredesAlypiusAmandusAmantiusAmbrosiusAmorAmphionAnatoliusAncusAndronicusAngelusAntiusAnullinusApellesApellinusAperApollonariusAquilaAquiliusAquilliusAratusArcadiusArcaviusArchariusAriusArmigerArminusArpagiusArrianusArruntiusArunsArvinaAsellioAsinaAsprenasAsprenusAssaniusAudaiosAudensAugendusAugurnusAuguriusAugustalisAugustanusAugustusAuilaAurelianusAusoniusAuspexAuxentiusAuxientiusAuxiliusAvienusAvitus

B

BalbillusBalbusBalduinusBambalioBamballioBanqueriusBarbatusBaroBassusBatoBelenusBelisariusBellatorBelletorBellicusBellusBestiaBettoBibaculusBibulusBitucusBlandusBodeniusBolanusBonifatiusBonosusBonusBraduaBrocchusBromidusBrucciusBrucetusBrusciusBrutusBuboBuccioBullaBurcaniusBurrusButeo

C

CaecilianusCaecinaCaecusCaelistisCaelestiusCaelianusCaelinusCaepioCaerelliusCaesarCalacicusCalatinusCaldusCalenusCalerusCaletusCaligulaCallisunusCalogerusCalporniusCalpurnianusCalpurnisCalvinusCalvusCameriusCamillusCampanusCandidianusCandidusCandidiusCanioCanisiusCantaberCapitoCapitonCaprariusCaracturusCarantusCarboCarinusCarisiusCariusCarnifexCarusCascaCassianusCastinusCastoriusCastusCatianusCatilinaCatoCatoniusCatullusCatulusCatusCecilianusCelatusCelsusCenaeusCenciusCensorinusCensoriusCentumalusCerialisCerinthusCerulariusCervianusCervidusCethegusChlorusChristianusCiceroCicoCimberCinnaCinnianusCitaCittinusCivilis -ClarusClassicianusClaudianusClemensClementClodian -ClodianusCogitatusColiasCollatinusColumbanusColumellaComesComitianusComitinusCommidiusCommidus -CommiusCommodusConcessusCongrioConstansConstantius -CorbuloCordusCornixCornutusCorvinusCorvusCosmasCotentinusCottaCrassusCremutiusCrescentiusCrescesCrispianCrispinCrispusCritoCrotiloCucuphasCulleolusCumanusCunobarrusCupitasCurioCyprianusCypriasCyricus

D

DacienDagwalusDalmatiusDamaDamasippusDamasusDamianDannicusDardaniusDardanusDecentiusDecianusDecmitiusDecmusDexionDexippusDidicusDignusDioDiocletianusDiocouridesDisertusDocilinusDocilusDolabellaDominicusDomitianusDonatianusDonatusDonicusDorotheusDrusillusDrusus (ve spojení s gens Claudia) – DubitatiusDulcitiusDurioDurusDuvianus

E

EboriusEburnusEcdiciusEclectusEgbuttiusEgnatiusEleriusEliphasElpidiusElvorixEmeritusEncratisEnnecusEnniusEnnodiusEonusEpidianusEpimachusEpoloniusErasinusEsdrasEudomiusEudoxiusEugeniusEugenusEulogiusEumeniusEunapiusEuphemiusEustaciusEutheriusEvodiusExcingusExsupereusExuperantiusExupertus

F

FabianusFabillusFacilisFadusFagusFalcoFalconiusFalxFamiaFamiliarisFastidiusFaustillusFaustinianusFaustiniusFaustusFaventinusFelicissimusFelissimusFelixFerentinusFerreoliusFestusFidelisFigulusFimbriaFimusFirminusFirmusFlaccusFlavian -FlavianusFlavillusFlavinusFlorensFlorentiusFlorianusFlorusForianusFortunatus -FraucusFredisiusFrigidianFrontalisFrontinusFrontoFructosisFrugiFrugiusFrumentiusFullofaudesFulvianusFuriusFuscinusFuscus

G

GaianusGaiusGalaGalariusGalenusGalerusGallioGallusGalvisiusGarilianusGaurusGavrosGavrusGelasiusGelliusGemellusGeminianusGeneridusGenesiusGenialis -GennadiusGerardusGermanusGermanicusGessiusGetaGethaGlabrioGlauciaGlobulusGluviasGlyciaGordian GordianusGordioGorgoniusGracchusGracilisGratianGratidianusGrattusGregoriusGrumioGualterusGryllus

H

HabitusHadrianusHardalioHateriusHelviusHerculiusHerenusHermaHerminaHesychiusHiberusHilarioHilarisHilariusHirpiniusHirrusHomullusHonoratusHoratiusHortensisHortensiusHortensusHosidiusHumilusHybrida

I

IacomusIgennusIgnatiusIndaletiusIndusIngenuusIngenvinusIocundusIovinusIrenaeusIsatisIsauricusItalicusIvmarusIanuariusIavolenusIovinianusIovinusIoviusIubaIulianIulianusIuncinusIuncusIunianusIustianusIustinianus -IustinusIustusIuvenlis

K

Kaeso (nebo Caeso, gens Fabia)

L

LactantiusLaecaLaenasLaetinianusLaevinusLarciusLartiusLateranusLatiniusLaurentiusLeddicusLentullusLentulusLeonLeontiusLepidusLepontusLeptisLibaniusLiberalisLiboLicinianusLiciniusLigurLigustinusLimetanusLinusLitoriusLitteraLitumarisLivianusLivigenusLonginusLovernianusLoverniusLucanLucanusLucianusLucilianus LucretiusLuctacusLucullusLunarisLuonercusLupercusLupicinusLupinusLupisLurcoLurioLutheriusLutorius

M

Maccalus -MacrinusMacroMacrobiusMactatorMaecenusMaeciusMagnentiusMagnusMagunnusMaiusMajorMalchusMallusMaltinusMancinusManliusMansuetusMarcallasMarcellinusMarcellusMarcialisMarciporMargaritaMarinianusMarinusMaritialisMaritimusMarius (jméno)MaroMarsallasMarsicusMarsusMarsyasMartialMartialisMartianusMartinusMartiusMartyriusMarullinusMarullusMaternusMathoMauriciusMaursusMaximianMaximianusMaximiniusMaximinusMaximusMedullinusMegellusMelissusMelitusMellitusMelusMeminiusMemmiusMemorMercatorMercurialisMercurinusMerulaMessalaMessorMetellusMetiliusMetunusMicianusMicoMicon -MiloniusMinervalisMinianusMinicianusModeratusMolacusMomusMontanusMontausMordanticusMucianusMucoMunciusMurenaMusMusa -MusicusMutilusMutius

N

NaborNaeviusNarcissusNarsesNasicaNasoNatalinus -NatalisNaucratiusNazariusNectaridusNeliusNemesianusNemnogenusNeneusNenniusNeposNeroNertomarusNervaNicasiusNicetiusNigellusNigerNigidiusNigrinusNiraemiusNolusNoniusNosterNovationNovelliusNumerianusNumonis

O

OceanusOctavianOctavianusOctobrianusOlenniusOlympicusOpilioOpimiusOpisOptatusOrientalisOrientiusOrissusOrosiusOsterianusOthoOvinus

P

PacatianusPachomiusPacuvianusPaenulaPaetinusPaetusPalicamusPamphilius -PanaetiusPansaPantensusPanteraPantheraPapinianPapusParatusParnesiusPascentiusPastorPaterculusPaternusPatiensPatriciusPaulinusPaullusPavoPelagiusPennusPeregrinusPerennisPerpennaPerpernaPertacusPertinaxPetasiusPetreiusPetronaxPetrusPhilippusPhotiusPictorPilatusPilusPinariusPisoPiusPlacidusPlantaPlautisPlautiusPlautusPleminiusPollienusPollioPolusPolybiusPompolussaPomponiusPoplicolaPorcusPorphyriusPostumianusPostumusPotitusPraetextusPrilidianusPrimanusPrimulusPrimusPriscaPriscianPriscillianPriscillianusPriscusProbusProcessusProceusProculusProcyonProfuteriusPropertiusProtaciusProtusProxsimusPublianusPublicolaPublicusPudensPudentius -PulcherPulcheriusPullusPusinnusPustula

Q

QuartinusQuartoQuatruusQuentinQuietusQuintilianusQuintilius -QuintilliusQuintillusQuiriacQuiricusQuirinalis

R

RamioRamirusRavillaReburrusReceptusRectusRegillusReginusRegulusRemigiusRemusRenatusRespectusRestitutusRexRipanusRogatusRogeliusRomanusRomulianusRomulusRosciusRufillusRufinianusRufinusRufriusRufusRullianus RullusRuriciusRusoRusticusRutilianus

S

SabelliusSabinianusSabinusSacerdosSaenusSalinatorSalonianusSaloninusSalonius -SalvianSalvianusSalviusSanctusSandilianusSangaSarimarcusSarriusSaturninusSaunioScaevolaScapulaScaroScatoScaurusSchlerusScipioScribonianusScrofaSebastianusSecundasSegestesSejanusSellicSenecaSenecianusSenecioSenilisSennaSenopianusSentiusSeptimianusSergiusSeronatusSerranusSertoriusServanusServatiusServiliusSeusoSeverlinusSeverusSevsoSiculusSidoniusSigilisSilanusSiliusSiloSilusSilvanusSimilisSimoSimplexSimplicianusSiricusSisennaSisinniusSitaSollemnisSorexSorioSosiusSotericusSoulinusSparticusSpendiusSperatusStatiusStichusStraboSudrenusSuiliusSulinusSullaSulpiciusSuperSuperbusSuperstesSuraSurinusSuriusSurusSyllaSylvianSylviusSymmachusSymphorianSympronianSynistorSynnodus

T

TacitusTaenarisTancinusTanicusTarquiniusTarsiciusTasiusTatianTaurinusTelesinusTerenteianusTertiusTertullianTertullianusTertulusTetricusTetullianusThraseaTiberillusTiberinusTibullusTibursTiburtiusTicinius -TitianusTitillusTorquatusToutiusTraianusTrailusTranioTranquillusTrebelliusTrebiusTrebonianusTremerusTremorinusTrenicoTrenusTriariusTriferTriferusTrimalchioTrogusTrupoTuccianusTuditanusTullasTuribiusTurpilianusTurpilinusTurpiliasTuticanusTutorTyphoeusTyranus

U/V

UlfilaUlixesUlpianusUmboniusUrbicusUrsaciusUrsinusUrsusUticensisVala -ValensValentinianValentinusValerianValerianusValgus (Gens Quintia) – VarialusVarroVarusVatiaVedrixVegetiusVeliusVelusVenantiusVenatorVentorVenustiniusVepgenusVeraniusVerecundusVerinusVerresVerrucosisVerullusVerulusVerusVespasianusVespilloVestinusVestoriusVetranioVettonianusVeturiusViatorVibennisVibiusVibulliusVictorVictorinusVictriciusVincentiusVindexVinicianusVirginiusViridioVirilisVirniusVitalinusVitalionVitalisVitoricusVitulusVitusVoculaVolturciusVolusenusVolusianusVononesVopiscusVoteporixVulso

Z

ZenoZoilusZosimusZoticus

Související články

Externí odkazy