Státní archiv v Poznani
Státní archiv v Poznani | |
---|---|
Údaje o muzeu | |
Stát | Polsko |
Adresa | ul. 23 Lutego 41/43, 61-744 Poznań |
Založeno | 1919 |
Ředitel | mgr Henryk Krystek (od 2005) |
Oficiální web | http://poznan.ap.gov.pl/ |
Zeměpisné souřadnice | 52°24′35,28″ s. š., 16°55′54,62″ v. d. |
Webové stránky | |
multimediální obsah na Commons | |
Některá data mohou pocházet z datové položky. | |
Státní archiv ve Poznani (pol. Archiwum Państwowe w Poznaniu) je jedním ze třiceti regionálních státních archivů v Polsku. Byl vytvořen roku 1919 a navázal na činnost dřívějšího pruského státního archivu (Staatsarchiv Posen), založeného roku 1869.
V jeho sbírkách se nachází nejstarší listina uchovávaná státními archivy v Polsku, a to zakládací listina Łeckého kláštera z roku 1153. Pro české dějiny má největší význam fond Akta Braci czeskich (Akta Jednoty bratrské), obsahující archiválie od 16. do 20. století (v letech 2006–2007 byl plně digitalizován).
Odkazy
Externí odkazy
- Obrázky, zvuky či videa k tématu Státní archiv v Poznani na Wikimedia Commons
- (polsky) Oficiální stránky archivu
- (česky) Poznaňský archiv českých bratří zařazen na seznam památek UNESCO (ČTK, 16. 10. 2015; denik.cz)
- (polsky) Akta Braci Czeskich Archivováno 20. 8. 2022 na Wayback Machine. (popis fondu)
- (polsky) Digitalizované dokumenty z fondu Akta Braci Czeskich (Wilkopolska Biblioteka Cyfrowa)
Literatura
- SZYMAŃSKA, Kamila: Akta Braci Czeskich w zbiorach Archiwum Państwowego w Poznaniu. Dzieje – zawartość – znaczenie dla badań komeniologicznych. Siedleckie Zeszyty Komeniologiczne, seria Pedagogika, 2016, sv. III, s. 115-121.
- SKUTIL, Jan: Velkopolský archív českých bratří. Časopis moravského muzea – vědy společenské, 1989, roč. 74, č. 1/2, s. 283-300.
- SPURNÝ, F. a ZEMEK, M.: Listiny českých bratří v Poznani 1507-1616. Jižní Morava (vlastivědný sborník), 1983, roč. 19, s. 139-191.
Galerie (ze sbírek archivu)
Zakládací listina Łeckého kláštera z roku 1153
Poznaňské městské pečetidlo ze 14. století
Listina krále Zikmunda Starého z roku 1546
Dopis Jana Amose Komenského z roku 1657
Související články
Média použitá na této stránce
Dopis Jana A. Komenského z února 1657, adresovaný seniorovi Jednoty bratrské v Lešně Martinu Gertychovi
Autor: Ysbail, Licence: CC BY-SA 3.0 pl
Poznań, ul. 23 Lutego 41/43 - w latach 1879-1919 Najwyższy Sąd Krajowy, obecnie archiwum, 1879-1882 (zabytek nr A 220)
Autor:
Treść: W imię świętej i niepodzielnej Trójcy, niech będzie wiadomo wszystkim katolikom tak przyszłych, jak i obecnych czasów. Zacną i błogosławioną stała się ofiara, zaiste święta i chwalebna jest wymiana: oddać to co przemijające, a uzyskać za to niezniszczalne, dobra ziemskie rozproszyć a posiąść niebiańskie. Przeto w miłości do spraw świętych, ja Zbilut obywatel Polski, dzięki natchnieniu niebiańskiemu w sercu zapalonemu, troskający się o ozdobę domu Bożego i mieszkanie jego chwały, jednocześnie pragnąc być wpisanym do księgi żywych wraz ze sprawiedliwymi, część mojej wolnej dziedziny (ojcowizny), mianowicie wsie: Rgielsko z całym jeziorem i Straszewo, Panigrodz i w Łeknie plac [miejsce targowe] z karczmą, Bogu rozdawcy wszystkich dóbr dla chwały i sławy, także Bożej Rodzicielce i Świętemu Piotrowi dla chwały, oddałem z prawdziwą pokorą pobożności, a następnie w jednej z wymienionych wsi, mianowicie w Łeknie, z pragnienia czystej pobożności domostwo Bogu fundowałem, stworzyłem i wyposażyłem. Dla duchowego prowadzenia tego domostwa, dla pełnienia tam służby Bożej oraz dla wpajania prawidłowego i duchowego wychowania religijnego i dyscypliny, z uszanowaniem powołałem, przyjąłem, umiłowałem i osadziłem tam mężów duchownych, osoby wielebne, umarłe dla świata, żyjące dla Chrystusa, mnichów rzeczywistych z zachowania i powołania, pełnych Boga i jego czci. Którym w tymże miejscu, to znaczy w Łeknie, dla duchowego spędzania życia, jako biedakom Chrystusa, sam ubogi, przekazałem bez przeciwności wymienione wsie wraz ze wszystkimi ich dochodami, na swobodne użytkowanie odtąd na wieczność. Dlatego, aby nigdy żadna osoba wyższego lub niższego stanu, nie ważyła się rozproszyć tego świadectwa mojej pobożnej gorliwości, lecz żeby na wieczność pozostał nienaruszony i niezmieniony, zgromadziłem Jana arcybiskupa gnieźnieńskiego, Stefana biskupa poznańskiego, Mieszka księcia i inne liczne osoby wysokie godnością i proste, i tu ku mojej radości i wobec stojących licznych osób, od obu biskupów otrzymałem utwierdzenie całego zapisu pod karą nałożenia wiecznej klątwy: gdyby ktoś teraz lub w przyszłości ośmielił się naruszyć przywileje tego zapisu i hamował jego postanowienia, piekło go żywcem pochłonie, jeśli się nie opamięta. Działo się w roku tysiąc sto pięćdziesiątym trzecim, z Bolesławem, Mieszkiem, Henrykiem braćmi rodzonymi, władcami w Polsce, i z czcigodnym Janem arcybiskupem gnieźnieńskim, który odciśnięciem swojej pieczęci potwierdził ten zapis mający gwarancję przywileju, w obecności następujących świadków: Radwana kanclerza, Wilhelma kustosza, mistrza Folberta, mistrza Stefana i tych komesów: Stresona, Pakosława, Przedwoja, Brodzisława, Dzierżykraja, Dobrogosta, Jana, Gerwarda, Boguszy, Mieszka Pomorskiego, Przecława, Tomasza. Niech będzie wiadomo wszystkim, że książę Bolesław brat Mieszka dał Świętemu Piotrowi wieś nazwaną Mątwy, Przecław ojciec Chebdy [dał] Głojkow, Prandota [dał] Wierzenicę, Przedwoj [dał] Łoskuń, Brodzisław [dał] Olesno, żona Zbiluta [dała] Gościeszyn i Kaczkowo, synowie jego: Sławnik, Piotr, Ogariusz [dali] Pokrzywnicę i Mokronosy. I te są wsie, z których dziesięcinę nadano kościołowi Świętego Piotra: Bartodzieje, Slosym, Bukowie, Turza, Dębogóra, Dąbrowa, Zalachowo, Danaborz, Ochodza, Morakowo, Bliżyce, Łekno, Czerlin, Koninek, Krosno, Mokronosy, Pokrzywnica. Tedy jeśliby ktoś to znieważył, niech będzie wyklęty. (tłum. Zofia Wojciechowska)
Opis zewnętrzny: pieczęć w misce woskowej przyłożona do dokumentu.